Communicatie en informatie, het blijven twee aparte werelden...

...met intolerantie tot gevolg. Daar hebben we momenteel in onze wijk Tussen de Vaarten mee te maken. Wat is er aan de hand....?

Vooraf wil ik duidelijk stellen dat ik de mening toegedaan ben dat (economische) asielzoekers hier niets te zoeken hebben. Vluchtelingen daarentegen zijn wat mij betreft van harte welkom. Onder vluchteling versta ik, die persoon die door oorlogsgeweld van huis is verdreven met vaak achterlaten van vrouw en kinderen. Dat wordt ze vaak kwalijk genomen, maar is een logische keuze geweest.
De reis naar vrijheid is levensgevaarlijk, men kiest er bewust voor om vrouw en kind niet aan die gevaren bloot te stellen. Dan is het overleven in een oorlogsgebied, hoe vreemd ook, verstandiger.
Daarnaast speelt geld ook een rol. De reis naar veiligheid wordt geboden door mensensmokkelaars die hier goud geld mee verdienen. Er is gewoonweg geen geld om het hele gezin op de gevaarlijke reis mee te nemen! Zo, dat gezegd hebbende, waar ging het nu om?

Er is commotie ontstaan in onze mooie wijk. Die commotie is veroorzaakt door een, noem het, naïeve Gemeente die zeer selectief omwonenden heeft geïnformeerd over de komst van twee groepen statushouders. Je kan je afvragen waarom het nodig is om de komst aan te kondigen. Ook kan je je afvragen waarom dat dan in zeer beperkte kring is gebeurd. Zeker in het informatietijdperk met Sociale Media als informatiebron erg kortzichtig.

Om statushouder te worden is een heel traject doorlopen. Een statushouder is geen economische vluchteling maar heeft de intentie om hier een toekomst op te bouwen. Veel mensen uit Indonesië, China, Marokko, Turkije, Suriname en de Antillen zijn ze voor gegaan. Waarom dan nu ineens die felle reacties? Ik snap dat oprecht niet. Leg het me maar uit.

De situatie in Nederland kent, gevoed door onwetendheid, argwaan en angst, alleen maar verliezers. Natuurlijk valt de Gemeente te verwijten dat ze beter en breder hadden moeten informeren. Nog afgezien of dat überhaupt had gemoeten. Toch, ter verdediging van diezelfde Gemeente, het is ze opgelegd geworden door het Rijk. Men moet een zeker aantal statushouders opvangen en verzorgen. Dat zet kwaad bloed, dat is aan de ene kant begrijpelijk. Aan de andere kant, wat is het alternatief voor deze mensen?

Naast de Gemeente zijn ook de mensen die zich vaak als vrijwilliger urenlang inzetten slachtoffer. Het wordt ze vaak kwalijk genomen dat ze zich als mensen opstellen en de statushouders een warm welkom willen bezorgen. En dan de bewoners die door Rijk en daaropvolgend de Gemeente worden geconfronteerd met groepen statushouders die tijdelijk worden ondergebracht in hun omgeving. De laatste groep in het rijtje slachtoffers zijn de statushouders zelf. Na alle ellende van een levensgevaarlijke reis, procedures doorlopen en omringd te zijn door mensen die ze niet verstaan, snappen ze nu niet dat ze met de nek worden aangekeken en niet welkom zijn.

Laten we open kaart spelen. Mensen die zeggen, "maar in kleine groepjes of als families wil ik ze wel in de buurt" begrijpen het blijkbaar niet. Deze statushouders hebben niets te kiezen. Ze worden als balletjes heen en weer geslingerd door de instanties. Het resultaat is nu een tweespalt in de wijk. Iets waar ik fel tegenstander van ben. Als voorzitter van de bewonersstichting distantieer ik me dan ook van het pamflet dat sinds gisteren in de omgeving wordt verspreid. Het zet mensen weg als veroordeelden. In dit land is iedereen onschuldig tot het tegendeel bewezen is. En nee, ik ga niet zo ver om te zeggen "er zijn ook Nederlandse mensen die ik niet naast me wil hebben." Dat vind ik zo goedkoop. Het wordt wat anders wanneer overlast of anders wordt geconstateerd, dan en pas dan kan er worden ingegrepen. Of gaan we zo ver dat we iedere nieuwe bewoner in de wijk eerst door een ballotage commissie laten beoordelen? Want daar gaat het op lijken.

Eerlijk is eerlijk, ik ken buitenlanders die ik verafschuw door hun doen en laten. Daarnaast ken ik meer buitenlanders die mijn leven rijker en gevarieerder hebben gemaakt. Waar kies je voor?
Laten we ze eerst op een warme manier welkom heten. Kijken hoe het gaat en dan, pas dan mag je dit hele stuk nog eens lezen en waar ik "slachtoffers" schreef, "winnaars" lezen. Afgesproken?  

Een uitbraak van saamdoofheid

Mensen helpen die het echt nodig hebben, saamhorigheid in de wijk brengen, netwerken, mensen bij elkaar brengen, het zijn allemaal dingen waar ik sneller van ga lopen. Maar ik merk dat ik de laatste tijd teveel struikel.

Neem bijvoorbeeld de wijkgroep die ik ben gestart en samen met Chris Bennemeer, ook een ondernemer en actieve bewoner, beheer. Een uitgelezen manier om alle bovenstaande doelen te bereiken zou je zeggen. Maar niets is minder waar. Dat doet, ik geef het niet graag toe, pijn. Het kost energie, geld en tijd, heel veel tijd. De laatste tijd ben ik eens gaan zitten om te bezien wat ik er nu voor terug krijg. En dat is niet veel, is de eindconclusie.

Neem bijvoorbeeld afgelopen week. De bewonersstichting die ik samen met Katja Dorlandt ben gestart, is nog steeds de enige in Almere die lid is van de LSA, Landelijke Stichting voor Actieve bewoners. Deze organisatie houdt een keer per jaar een zomerschool. Dat kost de deelnemers twee volle dagen. Dat waren twee volle dagen die ik er voor over heb om kennis op te doen die mogelijk gebruikt kan worden in de wijk. Friesland was dit jaar de provincie waar we uit heel het land samenkwamen. Veel geleerd? Absoluut! Is het zinvol om hier tijd, geld en moeite in te blijven steken? Daar begin ik steeds meer aan te twijfelen.

In mijn enthousiasme plaats ik berichten vanuit Friesland in de groep. Ook een uitgebreid fotoverslag wordt even na terugkomst geplaatst. Het levert me de nodige vragen op. Ze hebben een ding gemeen. "Wat heeft dit met de wijk te maken?" Dat heb ik al eerder gepoogd uit te leggen maar men pikt het niet op, of ik ben onduidelijk in mijn communicatie.

Dat roept bij mij echt de vraag op, waar doe ik het nog voor? Ok, ik weet het, Katja en ik zijn met de eerder genoemde doelstellingen de stichting begonnen. Chris haakte gelukkig wat later aan. Maar het commentaar wat regelmatig over me heen gestort wordt laat duidelijk zien dat er geen achterban is. Ook als wij roepen dat we wat willen organiseren. Dan zijn er enthousiaste reacties. Tot het moment dat we vragen om helpende handjes. Dan blijft het oorverdovend stil en lees ik alleen excuses waarom men niet kan helpen. Maar daar gaan we het niet mee redden mensen.

De wijk, dat zijn wij. Tenminste dat dacht ik in mijn onschuld. Maar meer en meer overvalt me de stroom berichten die alleen maar over "Ikke, ikke" gaan. Het was een presentatie tijdens deze twee dagen zomerschool die een ware eye-opener werd. Dat was de presentatie over TAP, dat staat voor Transition Accelerator Program. Het onderwerp, beschreven door Klaas van Egmond, hoogleraar Geowetenschappen aan de Universiteit van Utrecht, werd tijdens de presentatie van Jaap Koen Bijma in klare Jip-en-Janneke begrippen uitgelegd. De tijd van "gemeenschappelijk" en "verzuiling" is over. Jaap Koen legt uit dat we zijn aangeland in het tijdperk van "individuen" en "spiritualiteit". Het verklaart veel. Mensen worden niet meer actief wanneer ze als groep worden aangesproken. Wel wanneer men individueel wordt benadert. Het is een andere manier van benaderen, maar het eindresultaat is bijna hetzelfde. Vormen meerdere individuen geen groep? Natuurlijk wel!
Dit is overigens geen natte vingerwerk maar een wetmatigheid. Voor meer informatie hierover, lees de boeken of artikelen van Klaas van Egmond maar eens.

Om terug te keren naar de titel, als groep heeft men last van "saamdoofheid". Men is meer gefocust op zichzelf, het individu, met als belangrijkste wederkerige vraag "wat heb IK er aan?"
Het vergt dus een andere manier van benaderen.