zondag 4 mei 2025

Zelfbescherming of ongebreidelde irritatie?

Zo'n vijftien jaar geleden maakte ik kennis met Facebook, destijds een van de populairste platforms op het gebied van sociale media. En wat was het in het begin leuk!

Ik legde contact met veel bekenden en deelde volop foto's en verhalen. Later kwamen daar mensen bij met wie ik in het echte leven nog nooit een ontmoeting had gehad, maar met wie ik wel een klik had. In rap tempo volgden andere sociale media.

Toen ik nog in Almere woonde, startte ik een buurtgroep op Facebook. Deze groeide uit tot meer dan 3.500 leden. Uiteindelijk droeg ik het beheer van deze groep over.

Na mijn verhuizing naar het Friese Warns begon het weer te kriebelen. Dit keer richtte ik een dorpsgroep op, die eveneens groeide naar een respectabel aantal van 1.220 leden. Die aantallen zijn in verhouding logisch: de Almeerse wijk Tussen de Vaarten-Noord telde zo'n 16.000 inwoners, terwijl Warns de 750 nauwelijks overstijgt.

In de loop der jaren veranderde de sfeer op Facebook. Vooral de laatste tijd begon ik me er steeds meer aan te storen. Wanneer je de hoofdpagina opende, moest je je eerst door een reeks advertenties worstelen, gevolgd door 'vermakelijke' video's (aldus de makers), om dan eindelijk een bericht van een bekende tegen te komen. Ook de oplichtingspraktijken via Messenger en WhatsApp, beide onderdeel van moederbedrijf META, zijn bekend. Hoewel de technologie om dit tegen te gaan ongetwijfeld aanwezig is, gebeurde het niet. Sterker nog, Facebook besloot enige tijd geleden berichten te laten screenen door kunstmatige intelligentie (nou ja, intelligent?).

Na een brand in het dorp, waarbij goede kennissen van ons betrokken waren, plaatste ik een foto van de bewoonster die haar hond omhelsde. Het dier had in de nacht van de brand alarm geslagen, waardoor ze tijdig wakker waren geworden en veilig het brandende huis konden verlaten. Wat gebeurde er direct daarna? Het bericht werd door de kunstmatige 'domheid' van Facebook bestempeld als 'dierenmishandeling', met een ban van enkele dagen tot gevolg. Mijn bloed kookte.

Het plezier dat ik aan Facebook beleefde, nam zienderogen af. Tot ik onlangs via Messenger een bericht van een dorpsgenote ontving. Het bericht meldde een vermeende samenwerking tussen de Postcodeloterij en Facebook, waarbij je kon deelnemen en zij al €700.000 zou hebben ontvangen. Het was overduidelijk een geval van een gehackt account en een poging tot oplichting. Ik maakte een screenshot en deelde dit ter waarschuwing in de dorpsgroep. En wat gebeurde er?

Inderdaad, ik kreeg een ban van een dag wegens een vermeende poging tot oplichting. Mijn geduld was op. Ik zat echter met een dilemma: de dorpsgroep. Ik kon niet zomaar een groep met 1.220 actieve leden opheffen. Uiteindelijk vond ik een jonge vrouw die het beheer wilde overnemen. Nadat ik het beheer had overgedragen, verliet ik de groep. Daarna ging het snel. Accounts werden opgeheven en apps verdwenen van zowel computer als smartphone. Weg waren Facebook, Messenger, Instagram en LinkedIn. Er daalde een enorme rust over me neer.

Alleen WhatsApp bleef behouden. Helaas zijn (nog) niet veel mensen bereid de overstap te maken naar het veiligere Signal of Telegram. Maar daar kan ik mee leven, ook al is WhatsApp eveneens een product van META.

Dit alles vond enkele dagen geleden plaats. Mis ik het? "Oh, dat hou je nooit vol," en "je komt vast terug," zeiden vrienden, die dachten me te kennen.

Als Schorpioen neem ik echter nooit een genomen beslissing terug. Ik geniet van de herwonnen vrijheid en voel me bevrijd van de ketens van een onbetrouwbaar fenomeen.

Zoals ik al aangaf, dit besluit is persoonlijk en geen advies. Plotseling heb ik veel meer tijd voor mijn ambassadeursschap bij Slachtofferhulp.